Delhi Ka Phan

Ka dairy zohlo tein ka cing ko rih! May 1, 2010 a si. Delhi ka phan! 

India Gate, Delhi (Online)

South India khuapi pakhat a simi Bangalore in North lei ah a ummi, India khualipi Delhi lei ah kal ding ka si ahhin, ka lungthin in ka rak zenh tak. Ka timhnak a sau tuk cangmi a si ko nain ka lungthin nih a zenh ngai. A zenhnak a ruang cu, ka paw hlai in rilfonghlei an ka lakpiak dih ka a si caah zong a si. Culeng ah Delhi ka phan bal lo. Kal ti hawi ka ngei lo. 

Ka kal hnawh dingmi le a caan a nai chin thluahmah. Kal lo awk tha lo ka si! Kal ding in biakhiahnak ka tuah khawhnak a ruang tampi lak ah pakhat a telmi cu, ka hawipa Bawiuk a u nu hawi simi Tuang San, Delhi lei a kaldingmi pakhat pehtlaihnak a kan tuah piak khawh ruang zong ah a si. Cun, ramdang ummi kanu te le nih thazaang a kan pek lawng siloin Delhi ah chungkhar naihniam pehtlaihnak an ka tuah piak caah a si fawn. 

Delhi ah ka theihmi pahnih thumte an um ko nain, zeitindah Delhi nuncan ning a si timi ka theihlo ruang ah pehtlaih daan ka thiam hna lo. Keimah ka timhmi le dang khat a si fawn. A hrimhrim ah, Delhi ah Laimi tampi an um timi ka rak thei lo. Ka theihlonak nih a rak ka tei tuk hringhran. Nain, kal caan a phanh tik ah cun, kal ding in biakhiahnak tuah bang ka thawh. 

Nihin 'Pyidaungsu Ne/Ramhkomh Ni" or 'Union Day' le Federal Ramkomh Biatiam

Zauk phung ah ramkomh i hruai ningcang a phunphun in a um. Tck. Kanmah Kawlram Bupi bantuk hi Unitary (Federal ramkomh in tiah biatiam a sinain, an kan hlen) a si, USA khi Federal a si. Confederation cu Federal he tlawmpalte a dang deuh i mithiamsang tampi nih Canada le Belgium hi Confederation sinak an ngei tiah an ti. An tlamtlinnak le tlinlonak cu a dang cio dih.

Thancho Timhnak Lungput He....

2016 chung kar kan hlannak hi a zarhlinak, kan phan manh cang. Kumthar ah nang zeidah na biakhiahnak a si? Kumthar ah zeidah ka tuah lai tiah timhlamhnak na rak ngeih?  Zeihmanh ngeihlo pin in dah na si? A poi thiamthiam lo! Thlakhat a hun tlin deuh hlante ahhin nangmah pumpak vun i kherhlai than ding in ka hun in sawm duh! 2016 cu na caah thancho kum si hram seh.

Thancho kan ti tikah, tahfung a phunphun in tah khawh a si men hnga nain cu tahfung cu nangmah tein na sermi tahnak si seh. Nangmah nih a dang zohchih in tahnak va tuah awk a tha men lai lo. Cucaah, nangmah nih ri na khiahmi tahfung a si ah a tha bik. January thla a dih hlan zarhkhat aa duh ah a thar in pumpak cio ka hun in hngalhter duh than hna. Zeidah kumkhat chung caah, thanchonak lungput he a lawng dihmi Kum khat Innkhan chung ah tuahding in biakhiahnak na tuah i, zeidah na tahfung an si?

Thancho duhnak lungthin a ngei lomi pumpak na si ahcun, na chungkhar, na riantuannak, na pawngkam, na hawikom le a dangdang tbk. he um a nuam lai lo. Nangmah na nuamh hmanh ah, na pawngkam an i nuam kho lai lo. An caah thilrit phortu na si lai. Thil pakhat na tuah tikah, thancho duhnak taktak lungthin he na tuah a herh.

Cucaah, kannih TCP zong nih 2016 ah Thancho timhnak lungput he kan cawlcangh ning tete kan thlennawnmi a hung um. Kan i tahnak zeidah a si? Kan tuanmi zeidah a si? Midang caah zeitlukdah thathnemnak kan chuahpi tbk. kherhlainak, kan tuahtuanmi le kan tahfung zoh than lengmang nak kan ngeih a herh. 

Cu ve bantukin, careltu pumpak pakhat nih kan i kherhlai le cheknak kan i tuah ve a herh. Kan tuahmi zong cu, “thancho timhnak lungput he” a si awk a si.

TCP Editorial (2016 January 25 ) 

Kumzabu 21 le Chin Mino

21^st Century and Chin Youth

Salai SH Lian

Hi capar cu a voikhatnak 2013 DCCF nih tuahmi Chinland Night ah chimmi hrambunh in, tialmi a si i, Phungtungtu Magazine (Monywa-Mandalay), Thingthang Magazine (Yangon) le Senri Magazine (Norway) ah chuah cangmi a si. Online careltu cheukhat caah careltu nih siaherhnak he ka vun tar thanmi a si.

Biadomhnak

Capar tial ding cu ka ruah lengmang nain, a thar tial ding ah caan ka pek khawh lo caah tulio Laimi (Chin) mino kan sining he a tlak bikmi Phuntungtu Mekazin (an chuah cang) i ka tial ciami khi vun tamhmawih chap ninglaw kua ko ning tiah, Kumzabu 21 le Chin Mino timi tlangtar hi ka hun char than. Tamhmawih tuah than ding ah ka vun ruah i tial ding ah har ngai phun in a um. Asinain, hi tlangtar in Delhi University ka kai lio ah Chin Youth Christian Fellowship hruainak in tuahmi Hlasaknak le Biatawi chimnak (Chinland Night; Current Issue Talk & Singsong Service) ah voikhat ka chim bal cang. Sianghleirun pawl caah a tawinak in ka tial bal cang.  Asinain, tial taktak ka vun thok ah a har ngai ngai, a tlangtar nih a huapmi a tam tuk. A zeiset deuh dah ka tial lai tiah ka phet set kho lo. Cucaah, kanmah Chin Miphun mino hna cung ah Kumzabu 21 chung ah zeidah a cang? Zeidah kan hngalh awk a si timi a tawi khawhnak chung in hi capar in langhter ka hun i zuam lai. Kumzabu 21 kong ah siloin Chinmi le Chin Mino hna nunnak ah zeidah a cang timi tuhi a tawifiannak in tial khawh ka hun izuam lai.

2015 Kawlram Thimnak Ah Nuhrin Covo Tahfung In Zohnak

Photo Credit; Riahbuk

Published in Riahbuk & The Chinland Post (Hakha)

Atulio, Ramkomh Kawlram le Chin miphun Vawlei ah buaipi ngai a simi Thimnak (Election) hi Zauk phung (Democratic System) tahfung in lak sisehlaw pakhat telawng khi a si. Zauk phung tahnak vialte lakah pakhat ceote khi a si tinak. Zauk phung tahnak vialte timi cu zeidah an si. A si e, Thimnak cu zauk phung tahfung ah pakhatnak ah thil a si. Cucu, ram uknak caah a cozah thimnak le thlennak ah a thianghlim le dikfel tein tuahmi Thimnak kha chim duhmi a si. Zauk phung tahnak a pahnihnak, mipi nih ram miphun sinak in zalongte le duhning tein ramkhel le zatlang nunak ah teltum khawhnak an ngeihmi khi a si. Pathumnak, ram miphun vialte nih tlukruang tein ngeihmi Nuhrin Covo kilven le zohkhennak. Palinak ah, phungphai a thawnnak a silo ah phungphai nih pennak (rule of law); A fawinak in ahohmanh phungphai cung ah um loin, ram miphun vialte caah phungphai nih kaptanh ngeilo in a khat tein kilvennak a ngeihnak phung hna an si. A tlangpi in tahfung pali vun langhtermi zauk phung (Democracy) i a muru le a thawtnak tiah timi an si.

A thianghlim le felfaimi zauk phung thimnak tuahnak a ruang cu ram puitling (sovereign country) pakhat sinak langhternak le cu ram puitling sinak ah Mipi (citizen) nih zalong tein an duh thimnak in phungning (legitimate) a simi cozah sernak ding caah a si. Cu thianghlim le felfaimi thimnak ah cun, caanhman tein ram mi pakhat nih zalong tein thimfung thlaknak nawl le thimmi sinak nawl a ngeihnak kha a si i, cucu rammi pumpak pakhat kum 18 a tling cang mi poah nih ngeihmi Nuhrin Covo a si.