Ka Nau Sin Cakuat

Dear Ka Nau,

Na dam lio a si maw? Pathian zaangfahnak le zohkhennak thawng in na dam lio a si lai tiah ka zumh. Kei zong Pathian zangfahnak thawng in ka dam lio a si. Ka sianginnkai hna zong tlamtling khan a si ko. Nai hrawnghrang bel kha khual ka tlawng pah i ka lung a vaivuan bantuk in a um. Asinain, a tuliote cu zeipaoh tlamtling khan a si dih ko. Ca kan kuat lonak zong a sau tuk cang. A ngaih zong kan ngai tuk. Ka cakuat hi a sau lai caah lungsau tein rel khawh rak i zuamte ti zong a hmasabik zeidang ka chim hlan ah vun nawl kan duh.

Cun, Ka Nau, hi cakuat in hin thawngpang dang tah a ṭha maw tile na sianginnkai hna cu tlamtling kolo maw ti zong hal chih kan duh fawn. Na cacawnmi hna na harh tuk maw? Na si a har tuk ko lai ti? Aw…! Na theih bantukin kan nih cu harbute in sianginnkai kan si tikah hawi hngar le van sang in na um caan a tam ko lai. Sihmanhsehlaw, mah na harnak kha na zuamnak lei i kaar an hlan tertu rak siter ko mu. Cubantuk harbute in kan tuhmi kha dahkaw a theipar cu a ṭhat te lai cu… Na theih bantuk in “Fimnak i a Hram cu khaa hmansehlaw a theipar cu a thlum” an ti kha… Na theihcia a siko lai nain vun nolh ṭhan ko ning law, Thla dih a vun i timh ahhin cun, Nu le Pa an lu tun, hoiher a dang thluahmah i ka fa nih thla dih cun phaisa a herh ṭhan cang lai tiin inn-pa chakthlang sinah ( a zeidang ningzahnak vialte kaltak in le ka fimnak ding ahcun) ka fa a caan hmante phaisa kuat khawhnak ding ah tiin mi nawlpat ah an i thawh tawn kha…! Cun, Ramdang in khua caan an in kuat ruang ah Inn lei nih cun an ka zoh tung lo ram dang in pei an ka zoh ko cu tiphun in maw phaisa kha duh paoh in rak sam tuk lai ci, ram dang zong ah cun phaisa cu a kung in a um ve hlei lo i a ṭawh in an ṭawh mi a si hlei lo. Har le fe tein an ttuannak in an hmuh mi a si kha na philh lo ding zong ah ka duh. 

Cucaah tangka na hman lai ah ṭha tein rak ruat ta hmasa ti zong kan cah chih duh fawn. Ka Nau, na cacawnnak ah teiman thluk tein i zuam law, Honor le Qualify (mark ṭha hmuh) khawh i zuam. Culawng a zarihlo a lenglei theihtlei (general knowledge) hi theihkhawh le hngalh khawh i zuam chih fawn. Ralph Waldo Emerson nih a chim mi vun char ning law, “Zeibantuk thil lianngan paoh hi lungthin dihlak peknak le zuamnak lo cun hmuh khawh an si lo” a ti. Cucaah cun i zuam. Na theih bantukin a tu kan chan cu a rang tukmi IT (Information Technology) chan a si i caan nih na relhlo kar ah an liamtaak sual lai. Biadangpi ah, an chim ṭheu tawnmi Kawlram cacawn hna cu san a tlaih ṭung lo an timi kha a si lo. Zeibantuk thil paoh nih santlaihnak an ngeih dih  bantukin Kawlram cacawn zong a manh le a zawnte ah cun santlaihnak tampi a ngei ko. Amah belte na cawnmi major specialization lawng kha siloin Mirangca le holh (English) hi thiam khawh rak i zuam. Mirangca le holh kan thiamlo ahcun khawzeika hmanh ah i tel khawh a si tilo. Ram dang i zeibantuk tuah le cawn na timh paoh ah Mirangca le holh cu na thiam hrimhrim a hau. Computer lei seh ka cawn na ti zong ah Mirangca na thiam lo ahcun computer zong na thaim taktak kho bal lai lo. A raung cu computer chung i ca cu Mirangca lawngte in a tial. Cucaah Mirangca kha a hlei in faak piin rak i zuam ti ka vun nolh chih ṭhan. Sianghleiruun na kai pah in khan Mirangca cu ṭha tein study tuah khawh a si ko. Keimah bantukin na caan kha rak thlahthlam sawhsawh tuk hlah mu. Cun, University ka dih in India lei ah Bible sianginn ah Mirang holh thiamnak tu ah ka peh ṭhan te lai timi kha a ruat hrim rak ruat hlah. India ram ah kum thum le kum li Bible sianginn a kai ko nain Mirangca le holh cutluk ngaingai a thiam lo mi zong an tam tuk ṭhiamṭhiam. Kawlram Sianghleiruun a kaimi hi an hei soi len nain anmah zong an umtu an hoiher ah zeihmanh an si ve hlei lo. Bible sianginn a kaimi kha a sang tuk in rak zoh hna hlah law, a niam tuk zong ah rak chia fawn hna hlah. A biapi mi cu nangmah ah khan a si ko. Culawng hlah, a caan a paam tuk, cu leng ah phaisa zong a hleihluat in a dih. Phaisa a dihmi cu hei chia rih, kawl ṭhan khawh a si. A zeitik hmanh ah khirh ṭhan khawh a si tilomi caan vialte kha a paam tuk. Kum thum chung sianginn na kai chung ah khan ṭha tein na zoh ahcun thiam khawh tuk a si ko. Kei cu ka rak vaivuanh cang caah nangmah tal ṭha tein zoh khawh le thiam khawh i zuam.

Na theih bantukin keimah ka rak kai lio ah khan Kawlram degree tham cu ti phun in ka rak neek tuk sual. Khakha, a hman lo taktak ruahnak a rak si. Mah ruahnak nih khan, minung tamtuk a kan hrawh cang. Rak hrial hrimhrim! Honor le Qualify zong a hau lo Sungh lo tein kum chuak ka pass khawh ahcun a zaa ko timi le H le Q cu santlaihnak zong a um lo ti zong kha a palh. A tu cu kan ram zong a thleng thluahmah lio a si bantukin nangmah bantuk a kai cuahmah lio mi pawl cu nan van a ṭha tuk. Cun, sianginnkai lio ah nuamh le saih zong hi minung phung a si ko. Na chan chankhat ah University life (Sianghleirun chan) cu nuam tein rak hmang ko. Asinain, zeibantuk thil paoh nih hi Rikhiah an ngei dih. Cu Ri belte cu rak lonh lo ding in ka hun in hngalhter ṭhan duh. Culawng hlah, keimah bantukin Internet (Email) chatting ah caan tamtuk hna maw rak thlahthlam lai ci law. A tu cu Facebook an timi zong a chap chih hoi ṭhan cang rua. Asinain, a hman zia rak thiam.

Cun, Ka Nau, cah kan duh rihmi pakhat a biapi tukmi cu Sianghleiruun na kai chung ahhin le na chan chung ah voikhatte lawng na ngah dingmi chung ah Sianghleiruun Siangngakchia Cawlcangnak ah na si khawh chung in rak i tel. Cu na telnak nih na hmai lei caah lam tampi an on piak lai. Culawng hlah nangmah pumpak caah hrim ah theihngalh tampi na ngei lai, hawikom tampi na ngei lai. Hihi cawk khawh lo mi thil an si. Hibantuk cawlcanghnak i experience vialte hi a lak an si hrim lo i na hawi le dang tampi zong telpi khawh rak i zuam. Cun, a si khawh ahcun, Hruaitu upa lei ah tel khawh rak i zuam. Na si khawh lo hmanh ah, siangngakchia cawlcanghnak tiin an tuahmi thil poahpoah ah lunglawm le tha nuam te in cohlan khawh rak i zuam. Siangngakchia cawlcanghnak i tel hi thil ṭha taktak a si kha rak philh hlah.

Ka Nau, ka bia zong a sau tuk cang, na caan zong tamtuk kan fiar piak cang ko men lai nain ka theithiam ko mu. Biadongnak ah, na har ah siseh, na fawi ah siseh, ca zuamnak ah rak hmang ko. Cun, Mirangca zoh kha rak daithlang hrim hlah. Kan miphun nih nangmah pumpak an herh kha na rak philh lo ding ah ka duh. Cun, zeithil na tuahnak paoh ah bochanawk le zumhawk thlak si rak i zuam. Ka ca lungsau tein na rel caah ka lawm. Kan biak cung Zingnu nih na tuah, na tuan, na zuamnak kip ah teinak thluahchuah in pe hram ko seh tibu in le phungthluk pakhat te he ka bia ka donghter.

“ Teimanthluknak Cingcing hi Hlawhtlinnak a Hringtu a si ko” Spanish Phungthluk

An Daw Zungzaltu,

Na U
27072010

+++